چگونه از عسل نگهداری کنیم تا خاصیت آن حفظ شود
برای استفاده بیشتر از خواص عسل، مهم است که آن را به درستی نگهداری کنید. نگهداری از عسل موضوعی است که متاسفانه کمتر به آن پرداخته می شود. برخی از نکات بیان شده در مورد نگهداری از این ماده طبیعی نیز مربوط به جلوگیری از شکرک زدن یا همان متبلور شدن عسل است.
عسل یک خوراکی خوشمزه و شیرین است که بسته به اینکه از چه گیاهی و در چه منطقه ای تولید می شود، طعم ها و رنگ های مختلفی دارد. به دلیل قند زیاد و مقدار آب کم و همچنین مقدار pH پایین و خاصیت ضد میکروبی، عسل ممکن است سالها، دهه ها یا حتی بیشتر باقی بماند. با این حال، تحت شرایط خاص، ممکن است خراب شود یا خواص خود را از دست بدهد.
اگر قرار است از عسل طبیعی برای بهره مندی از خواص آن استفاده کنیم، بیشتر حواس ما باید معطوف به این باشد که نگذاریم خواص آن از دست برود. به ویژه اینکه برخی اشتباهات در نگهداری عسل، باعث فاسد شدن این ماده غذایی می شود و همین موضوع خود به از دست رفتن خواص می انجامد.
خرید عسل طبیعی و باکیفیت هزینه زیادی دارد. اگر هم عسلی خریداری کرده اید که قیمت آن بسیار پایین است، باید در طبیعی بودن آن شک کنید! حالا که یک ماده خوراکی گران قیمت را تهیه کرده اید، طبیعتا باید تلاش کنید این ماده طبیعی بیشترین خاصیت را برای بدن شما داشته باشد. در غیر این صورت هزینه ای که کرده اید سود زیادی ندارد.
علاوه بر نکاتی که باید برای خرید عسل طبیعی به ان توجه داشته باشید تا محصولی باکیفیت و ارگانیک بخرید، بحث نگهداری عسل بسیار مهم می شود. در این مطلب به صورت خلاصه به برخی نکات اشاره کرده ایم که از فاسد شدن عسل و از دست رفتن خواص این ماده جلوگیری می کند.
کنترل رطوبت عسل
یک عامل کلیدی برای نگهداری عسل، کنترل رطوبت است. اگر آب زیادی به عسل شما وارد شود، خطر تخمیر افزایش می یابد و ممکن است فاسد شود. برخی بی دقتی های ساده ممکن است باعث وارد شدن رطوبت به ظرف عسل شود و همین موضوع روند تخمیر و فاسد شدن عسل را سرعت می بخشد. حتی اگر عسل فاسد هم نشود، امکان اینکه خواص خود را تا حد بالایی از دست بدهد وجود دارد.
؛؛ چند راهکار ساده را رعایت کنید تا از ورود رطوبت به عسل جلوگیری کنید. در ادامه به این موارد اشاره کرده ایم:
نگهداری در یک ظرف کیپ و بی منفذ
شیشه ها یا بطری های خریداری شده از فروشگاه، بطری های شیشه ای و ظروف از جنس استیل با درب های ضد آب مناسب هستند. البته توصیه می کنیم از ظروف استیل هم تا جای ممکن برای نگهداری عسل استفاده نکنید. دقت داشته باشید که ظرف خریداری شده درب محکمی داشته باشد.ترجیحا ظروفی که گیره هایی برای کیپ شدن درب دارند بهتر از درهای ساده اند. ظرف عسل با درهای پیچی هم گزینه خوبی هستند.
در یک جای خشک و خنک نگهداری شود
در بهترین حالت عسل باید در دمای زیر 50 درجه فارنهایت (10 درجه سانتیگراد) نگهداری شود. با این حال، نگهداری آن در دمای اتاق خنک بین 50-70 درجه فارنهایت (10-20 درجه سانتیگراد) به طور کلی مناسب است.علاوه بر دما، اهمیت خشک بودن مکانی که آن را نگهداری می کنید نیز مهم است. اگر رطوبت در محل زندگی شما زیاد است، حتما عسل را در جایی قرار دهید که رطوبت کمی دارد.در صورت تمایل می توان عسل را در یخچال نگهداری کرد اما ممکن است سریعتر متبلور و متراکم شود. اگر به عسل متبلور علاقه ای ندارید، بهتر است آن را در یخچال نگذارید.
قاشق خیس در عسل نزنید
یکی از مواردی که باعث انتقال رطوبت به عسل طبیعی می شود، زدن قاشق خیس در عسل است. برخی از افراد این موضوع را جدی نمی گیرند اما همین کار ساده باعث تخمیر عسل و از دست رفتن خواص می شود. فرقی ندارد از قاشق پلاستیکی یا فلزی و حتی چوبی استفاده کنید؛ قبل از اینکه قاشق را درون ظرف عسل بریزید، حتما آن را خشک کنید.
عسل را درون ظروف بدون درب رها نکنید
خیلی از ما عادت کرده ایم که میزان زیادی از عسل را برای صبحانه درون ظروف عسل خوری می ریزیم و چندین روز از آن استفاده می کنیم. اگرچه برای چند روز ممکن است آسیبی به عسل نرسد؛ اما فراموش نکنید که عسل رطوبت را به خود جذب می کند. اگر بعد از چند روز همین عسل را به ظرف عسل بازگردانید، میزانی از رطوبت را وارد شیشه عسل خود کرده اید که روند تخمیر، فاسد شدن و از دست رفتن خواص را سرعت می بخشد.
عسل را گرم نکنید
اگر عسل متبلور شد، می توانید با گرم کردن و آرام هم زدن، آن را به حالت مایع برگردانید. اما این کار باعث می شود بسیاری از خواص عسل از بین برود. البته برخی معتقدند که این کار حتی ممکن است باعث سمی شدن عسل شود؛ اما هنوز هیچ منبع علمی آن را تایید نکرده است. با این حال از دست رفتن بسیاری از آنتی اکسیدان های درون عسل، آمینو اسیدها، ویتامین ها و... با حرارت دیدن، واضح شده است.
سعی کنید اگر از عسل شکرک زده خوشتان نمی آید، جوری از آن نگهداری کنید که عسلتان شکرک نزند. اما اگر هم شکرک زدن گرمش نکنید. خواص عسل شما ارزشمندتر از ان است که بخواهید آن را گرم کنید. البته دادن حرارت بسیار بسیار کم مشکلی برای عسل ایجاد نمی کند.
مراقب آلودگی ها باشید
از آلوده شدن عسل به ظروف کثیف مانند چاقو یا قاشقکه باعث رشد باکتری ها ، مخمرها و کپک ها می شود، خودداری کنید. دقیقا تمامی مواردی که در مورد رطوبت گفته شد، در مورد آلودگی و باکتری نیز وجود دارد. استفاده از ظرف هایی با درب محکم، نزدن قاشق کثیف درون عسل و... کمک می کند تا خواص این ماده بیشتر حفظ شود. پس لطفا بیشتر حواستان را جمع کنید!
چطور متوجه شوم که عسل فاسد شده یا خواص خود را از دست داده است؟
اگر عسل شما مزه دار و کف آلود است و یا اینکه مقدار زیادی آب آزاد دارد، بهتر است آن را بیرون بریزید. مصرف عسلی که مشکوک به فاسد شدن است صحیح نیست. البته این اتفاق به ندرت می افتد. اگر نکات نگهداری عسل طبیعی که بیان کردیم را رعایت نکنید، ممکن است عسل فاسد نشود اما خاصیت خود را از دست بدهد.
به یاد داشته باشید که انواع مختلف عسل وجود دارد و ممکن است ظاهر و طعم مختلفی داشته باشند. برای دستورالعمل های خاص نگهداری، به مواردی که روی برچسب محصول جداگانه چاپ شده است مراجعه کنید. از روی رنگ، طعم خاص و... نمی توان در مورد خراب شدن عسل نظر داد.
؛؛ بعضی از عسل ها مثل عسل کنار ایرانی مزه خاصی دارند یا برخی عسل ها مثل اقاقیا ممکن است طعم زیادی نداشته باشند. این موارد هیچ کدام دلیلی بر بی خاصیت بودن عسل یا خراب شدن عسل نیست.
سخن آخر !
عسل را باید در یک ظرف ضد هوا در یک جای خشک و خنک نگهداری کنید. بسیار مهم است که مقدار رطوبت موجود در ظرف را محدود کنید زیرا مقدار آب بیشتر خطر تخمیر را افزایش می دهد. همچنین بهتر است عسل را گرم نکنید و تا جای ممکن از آلودگی ها ان را حفظ کنید. در این صورت عسل تا سال ها پرخاصیت باقی می ماند. با این حال توجه داشته باشید که عسل های تازه تر، خواص بیشتری را در خود حفظ کرده اند.